زمان بهبودی پس از عمل زانو تقریبا ۱۲ هفته طول میکشد. اغلب بیماران بعد از سه هفته میتوانند بدون نیاز به وسایل کمکی راه بروند و معمولاُ بعد از چهار الی شش هفته قادر به رانندگی هستند. استراحت کافی و رعایت مراقبت های دورهی بهبودی پس از جراحی زانو به بیماران کمک میکند تا سریعتر بتوانند روال عادی زندگی خود را از سر بگیرند. پس از جراحی زانو حال به هر دلیل و آسیبی لازم باشد دستورالعملهای خاصی را رعایت کنید. در ادامهی این مقاله از سایت دکتر هومن جولایی نکات کلی در مورد مدت استراحت بعد از عمل زانو بیان میشود.
۲۴ ساعت اولیه بعد از جراحی زانو
چند ساعت پس از به هوش آمدن، علائم حیاتی بیمار کنترل میشود. برای کنترل درد داروهای مسکن تجویز میشود. در صورتی که بیمار حالت تهوع نداشته و علائم حیاتی او در محدودهی نرمال قرار داشته باشد میتواند به منزل بازگردد. بیمار از همان روز اول میتواند با کمک همراه از روی تخت بلند شود و چند قدم پیاده روی کند. پیش از خروج از بیمارستان، برنامههای فیزیوتراپی هفتهی اول و سایر دستورالعملها به او ارائه میشود.
بعد از عمل زانو چه مدت باید در بیمارستان بستری بود؟
جراحی زانو برای بسیاری از بیماران یک عمل سرپایی است، بدین معنی که چند ساعت پس از عمل میتوانند به منزل بازگردند. پس از به هوش آمدن، اگر حال عمومی بیمار خوب باشد میتواند به منزل بازگردد اما برخی از بیماران لازم است ۲۴ ساعت اول در بیمارستان بستری باشند. همچنین زمان مرخص شدن از بیمارستان به عواملی مانند سن بیمار، وضعیت سلامت او پیش از جراحی و همچنین نحوهی انجام جراحی توسط جراح بستگی دارد.
محدودیتهای فیزیکی بعد از جراحی زانو
هرگونه حرکت پیچشی، کششی و یا سایر فعالیتها که ممکن است به زانو آسیب وارد کند پس از جراحی زانو تا زمان بهبود کامل ممنوع است. به طور کلی برخی از محدودیتهای فیزیکی بعد از جراحی زانو بدین شرح است:
- تا زمان بهبود کامل بدون استفاده از عصا و یا واکر، راه نروید.
- در هنگام نشستن پاهای خود را به صورت ضربدری روی یکدیگر قرار ندهید.
- روی زمین ننشینید.
- نشستن طولانی مدت میتواند باعث سفتی زانو شود، هر ۴۵ دقیقه یکبار بلند شوید و قدم بزنید.
- از ورزشهایی مانند اسکی، فوتبال، وزنه برداری و یا هر ورزش دیگری که احتمال آسیب و فشار به زانو وجود دارد پرهیز کنید.
- هنگام چرخیدن قدم های خود را کوتاه کنید.
- از نردبان و پله تا زمان بهبود کامل بالا نروید.
- از بلند کردن اجسام سنگین خودداری نمائید.
✍️ بیشتر بخوانید: آمادگی های قبل از عمل جراحی زانو
دوره نقاهت عمل زانو چقدر طول میکشد؟
جدول زمانی | فعالیت های ممکن | روند درمان |
روز اول | برخی از بیماران همان روز اول از بیمارستان مرخص میشوند. | زمانی که آماده بودید، تیم مراقبتی به شما کمک میکند تا از تخت بلند شوید، حرکت کنید و از وسایل کمکی برای راه رفتن از پلهها استفاده نمائید. |
هفته اول | تمرینات فیزیوتراپی در منزل برای راه رفتن، افزایش دامنهی حرکتی و قدرت زانو تمرکز دارد. | دستورالعملهای فیزیوتراپ را دنبال کنید، تمرینات را به صورت روزانه انجام دهید. در صورت وجود درد و یا تورم شدید با پزشک متخصص ارتوپد مشورت نمایید. |
هفته سوم | میتوانید برای ۱۰ دقیقه و یا بیشتر بایستید و راه بروید. احتمالاُ نیاز به وسایل کمکی مانند عصا ندارید. | تمرینات توصیه شده را برای بهبود حرکت و افزایش دامنهی حرکتی خود ادامه دهید. |
هفته ۴ تا ۶ | میتوانید فعالیتهای روزمره مانند کار، رانندگی، مسافرت و کارهای خانه را شروع کنید. | فیزیوتراپ ممکن است به شما توصیه کند تا زمان پیاده رویهای خود را افزایش دهید و تمرینات خود برای بهبود حرکت و دامنهی حرکتی زانو ادامه دهید. |
هفته ۷ تا ۱۱ | میتوانید ورزشهایی با فشار کم مانند شنا و دوچرخه سواری را آغاز نمایید. | ادامهی تمرینات بازتوانی قدرتی و حرکتی و استقامتی. بسیاری از افراد در طی این دوره به سرعت پیشرفت میکنند. |
بعد از هفتهی دوازدهم | در صورت موافقت جراح میتوانید فعالیتهایی با شدت بالاتر را آغاز نمایید | تمام راهنمامییهای فیزیوتراپ و جراح خود را همراه با درمانهای ارائه شده ادامه دهید. |
استحمام بعد از عمل زانو و تعویض مفصل زانو
تا زمانی که زانوی شما پانسمان دارد، باید از خیس کردن آن خودداری نمائید. در صورتی که تصمیم به استحمام دارید باید دقت کنید که زانوی شما به هیچ وجه خیس نشود. پس از اینکه بخیهها کشیده شد و با اجازهی جراح میتوانید از وان استفاده کنید و یا زانوی خود را داخل آب قرار دهید.
اهمیت کاهش و تعادل وزن بعد از جراحی زانو
یکی از نکات مراقبتی پس از جراحی زانو این است که فشار روی زانو را کاهش دهید. کاهش وزن و نگه داشتن وزن در محدودهی نرمال میتواند فشار روی زانو را کاهش دهد. براساس تحقیقات انجام شده ۶۶ درصد از بیماران طی دو سال اول پس از جراحی زانو به دلیل کاهش تحرک، دچار افزایش وزن میشوند. هرگونه اضافه وزن میتواند میزان فشار روی زانوی جراحی شده را افزایش دهد، باعث التهاب، درد و ساییدگی مفصل زانو شود. بنابراین کاهش وزن پیش از جراحی زانو و حفظ وزن متعادل پس از جراحی اهمیت بالایی دارد.
با اینکه هیچ محدودیتی برای وزن پیش از جراحی زانو وجود ندارد اما هرگونه اضافه وزن و یا چاقی میتواند خطرات و پیچیدگی جراحی را افزایش دهد. در صورتی که پیش از جراحی وزن خود را به محدودهی نرمال برسانید، میتوانید جراحی را با عوارض کمتری پشت سر بگذرانید. پیش از جراحی افرادی بالای ۱۳۵ کیلوگرم ابتدا باید ارزیابی دقیقی از خطراتی که ممکن است بعد از جراحی به وجود بیاید انجام شود.
*~ سوالات متداول درباره مدت استراحت بعد از عمل زانو ~*
برنامههایی که در دورهی نقاهت بعد از عمل زانو به بیماران ارائه می شود شامل آموزش راه رفتن بعد از تعویض مفصل زانو بدون نیاز به عضو و یا سایر ابزار کمکی، افزایش دامنهی حرکتی زانو، تمریناتی برای افزایش قدرت زانو، شروع ورزشهای سبک خواهد بود.
از همان روز اول پس از جراحی می توانید با کمک واکر و عصا راه بروید و به تدریج فعالیتهای روزمرهی خود را آغاز نمایید. در واقع شما نیازی به خوابیدن در تخت به صورت مداوم ندارید.
انجام تمرینات فیزیوتراپی، انجام دستورالعملهای مراقبتی و استراحت به مقدار کافی میتواند دوره ی نقاهت را کوتاه تر نماید.