جلوگیری از آرتروز زانو

شاید برای همه ی ما اتفاق افتاده باشد، که مادربزرگ یا پدر بزرگ مان که کمی از سن و سالشان گذشته است و گرد پیری بر چهره شان نشسته است و نقش چروکی بر صورت شان انداخته شده است، گاهی از درد گله می کنند.
برای راه رفتن یا بالارفتن از پله ها از زانو درد می گویند. آرتروز زانو یکی از همان درد ها است که حال امروزه پیر و جوانی نمی شناسد، اگر چه در گذشته و برای بزرگان ما بود اما اکنون گریبان جوانان را هم گرفته، با اینکه بی تحرکی در بین جوانان بیداد می کند، اما آتروز از عوامل مختلفی عود می کند و درد را نثار جان مان می کند. متاسفانه درد ها دیگر مختص افراد سن بالا و کارکرده نیست و همه می توانند به راحتی و به نحو مختلف آن را تجربه کنند.
عمده ترین عارضه های که بر روی زانو رخ می دهند، شامل: آرتروز ، روماتیسم و آرتریت پس از ضربه می باشد.
در ادامه از آرتروز زانو برایتان می گوییم تا بیشتر با این درد آشنا شوبد برای جلوگیری از چنین درد هایی اقدامات لازم را انجام دهید.

بیشتر بخوانید: تزریق ژل غضروف ساز برای درمان آرتروز زانو

آرتروز زانو چیست؟

واژه آتروز به التهاب مفصل زانو تعلق می گیرد، که منجر به ساییدگی مفاصل زانو می شود و می تواند در انجام فعالیت های روزانه اختلال ایجاد کند و راه رفتن را دشوار سازد. شایع ترین نوع آرتروز در زانو است، که عمدتاٌ نیز در بزرگسالان رخ می دهند.
از آن جایی که مفصل زانو بزرگ ترین و قوی ترین مفصل بدن است، این مفصل از انتهای تحتانی استخوان ران ، انتهای فوقانی استخوان درشت نی (ساق پا) و پاتلا (زانو پا) را شامل می شود. این استخوان ها با غضروف پوشیده شده اند تا از آن ها در برابر آسیب محافظت کند.

علائم التهاب زانو

• تورم یا قرمزی مفصل
• حساسیت شدید به گرما و سرمای شدید
• احساس درد هنگام ایستادن و قرار گرفتن وزن بر روی بدن
• مشکل راه رفتن
علت التهاب آرتروز زانو
• افزایش سن: با بالا تر رفتن سن، شانس ابتلا به آرتروز زانو نیز افزایش می یابد، زیرا با گذشت ایام ساییدگی مفصل زانو نیز بیشتر می شود و در نهایت به آرتروز ختم می شود، اما باید اقداماتی در جهت جلوگیری از آن انجام داد.
• ژنتیک و وراثت: عوامل ژنتیکی می توانند در شکل گیری آرتروز نقش به سزایی ایفا کنند.
• افزایش بیش از حد وزن : باعث وارد شدن فشار به زانو می شود که با راه رفتن و تحمل وزن سنگین بدن در زانو، می توانند آرتروز را ایجادکند.
• جنسیت: نیز می توانند در بروز آرتروز موثر باشد، با تحقیقات انجام شده و بررسی آمار بیماران مبتلا به آرتروز دریافته ایم که بیشترین افراد مبتلا به آن زنان بوده اند.
• سابقه داشتن عارضه ی مفصلی، در این صورت شانس عود مجدد آن بیشتر می شود.
• شغل و نوع کار: افراد شاغل با فعالیت های روزانه خود به صورت مدام به راه رفتن یا ایستادن بپردازند می توانند به زانوی خود آسیب برسانند و باعث ایجاد آرتروز شوند، پس در انتخاب شغل تان دقت کنید تا آسیب های جسمی برای تان فراهم نکند.

راهکار برای جلوگیری از آرتروز زانو

اقداماتی به کنترل آرتروز زانو کمک می کند، عبارت اند از :
از جمله مهم ترین راهکارهای پیشگیری و درمانی که بسیاری از متخصصین حوزه های مختلف پزشکی به بیماران خود ارائه می دهند.
• تغییر سبک زندگی ، افراد می توانند با کنار گذاشتن عادات غلط و نادرست در شیوه زندگی خود بسیاری از بیماری های خود را درمان کنند.
• کاهش وزن می تواند یکی از راهکار های جلوگیری از آرتروز زانو برشمرده شود، زیرا با کمتر شدن وزن، بالطبع زانو بار کمتری را متحمل خواهد شد.
• اجتناب از جابه جا کردن اجسام سنگین
• کاهش فعالیت های جسمی روزانه
• انجام ورزش و تمرین های منظم برای تقویت مفاصل و عضلات بدن
• کاهش فعالیت و پیاده روی در مناطق شیب دار یا پله نوردی
• تبعیت از رژیم غذایی سالم و خوردن غذاهای غضروف ساز
• از خوابیدن بر روی سطوح سفت خودداری کنید، زیرا به مهره ها و مفاصل بدن آسیب می رساند.
• افراد در سنین بالا می توانند برای راه رفتن از عصا کمک بگیرند تا به مفاصل خود کمتر فشار وارد کنند.
• استفاده از جوراب یا پشمینه ها در فصل زمستان برای جلوگیری از نفوذ سرما، زیرا سرما باعث عود آرتروز می شود، گرما می تواند درد های ناشی از آرتروز زانو را کاهش دهد.
• پوشیدن کفش های مناسب در حین پیاده روی به کاهش عارضه های مربوط به زانو کمک می کند.
تمرین های ورزشی که به پیشگیری از آرتروز زانو کمک می کند
به طورکلی وقتی در حین ورزش تمرکز بر روی حرکات ایستادن، نشستن، کشش ران ها و حرکات پا بیشتر باشد. پایداری، تعادل و قدرت را بهبود می بخشند.

بیشتر بخوانید: ورزش های مناسب برای درمان آرتروز زانو

آرتروز زانو چگونه تشخیص داده می شود؟

تشخیص آرتروز زانو با معاینه فیزیکی توسط پزشک شروع می شود. پزشک همچنین سابقه پزشکی شما را گرفته و علائم آن را یادداشت می کند. اطمینان حاصل کنید که چه چیزی درد را بدتر یا بهتر می کند تا به پزشک کمک کنید تشخیص دهد که آیا آرتروز یا چیز دیگری ممکن است باعث درد شما شود. همچنین دریابید آیا شخص دیگری در خانواده شما مبتلا به آرتریت است. پزشک ممکن است آزمایش اضافی را تجویز کند، از جمله:

• اشعه ایکس ، که می تواند آسیب استخوان و غضروف و همچنین وجود خارهای استخوانی را نشان دهد
• اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)

درمان آرتروز زانو

می تواند از طریق تجویز دارو یا جراحی انجام شود. متخصص ارتوپدی برای انتخاب هر کدام به بررسی و نتایج آزمایش ها توجه می کند تا بداند بیماری در چه مرحله ای است، گاهی در همان مراحل اولیه با تجویز چند قرص درمان را خاتمه می دهند، اما گاهی ساییدگی به حدی شدت دارد که قرص درمان مناسبی نیست و به عمل جراحی تعویض مفصل زانو متوسل می شوند، خوشبختانه یکی از موفقیت آمیز ترین عمل های جراحی در زمینه ارتوپدی، عمل جراحی تعویض مفصل زانو است. هم چنین فیزیو تراپی و کار درمانی پس از عمل جراحی تجویز می شود که یک درمان مکملی محسوب می شوند.

آیا جراحی برای درمان آرتروز زانو استفاده می شود؟

اگر پزشک شما می خواهد آرتروز زانو را با جراحی درمان کند، گزینه های آرتروسکوپی، استئوتومی و آرتروپلاستی هستند.

• در آرتروسکوپی از تلسکوپ کوچک (آرتروسکوپ) و دیگر ابزارهای کوچک استفاده می شود. جراحی از طریق برش های کوچک انجام می شود. جراح از آرتروسکوپ برای دیدن فضای مفصل استفاده می کند. در صورت مشاهده ، جراح می تواند غضروف آسیب دیده یا ذرات سست را برداشته ، سطح استخوان را تمیز کرده و در صورت کشف این آسیب ها ، سایر انواع بافت را ترمیم کند. این روش اغلب برای بیماران جوانتر (۵۵ سال و جوانتر) به منظور به تاخیر انداختن جراحی جدی تر استفاده می شود.
• استئوتومی روشی است که هدف آن بهتر شدن حالت زانو با تغییر شکل استخوان ها است. اگر در درجه اول در ناحیه زانو آسیب دیده اید ، ممکن است این نوع جراحی توصیه شود. همچنین اگر زانوی خود را شکسته اید و خوب درمان نشده است ممکن است توصیه شود. استئوتومی دائمی نیست و ممکن است بعداً جراحی بیشتری لازم باشد.
• جراحی تعویض مفصل یا آرتروپلاستی یک عمل جراحی است که در آن مفاصل با قطعات مصنوعی ساخته شده از فلزات یا پلاستیک جایگزین می شود. جایگزینی می تواند یک طرف زانو یا کل زانو را درگیر کند. جراحی تعویض مفصل معمولاً مختص افراد بالای ۵۰ سال مبتلا به آرتروز شدید است. اگر مفصل مصنوعی بعد از چندین سال از بین برود ، ممکن است لازم باشد جراحی بعداً تکرار شود. اما با پیشرفت های امروزی ، بیشتر اتصالات جدید بیش از ۲۰ سال دوام خواهند آورد. این جراحی خطرات دارد، اما نتایج به طور کلی بسیار خوب است.

نتیجه گیری

توجه داشته باشید برای تکمیل درمان و موفقیت آمیز بودن آن صرفاٌ اعمال متخصص ارتوپدی و جراح کافی نیست، خود بیمار نیز باید اقدامات و مراقبت هایی را انجام دهد تا دوران نقاهت راحت و کوتاه مدتی را طی کند و از شر درد های ناشی از آرتروز خلاص شود.
ورزش کردن را جدی بگیرید، زیرا در سلامتی روحی، جسمی و همچنین در زیبایی ظاهری تاثیر شگرف ایجاد می کند.