درمان بیماری آرتروز زانو شامل دو نوع درمان غیرجراحی و جراحی است. درمان غیرجراحی بیشتر در مراحل ابتدایی بیماری و درمان جراحی مربوط به مراحل پیشرفته تر بیماری است. البته گاهی درمان های غیر جراحی قبل یا بعد از جراحی به منظور کاهش علائم این بیماری توصیه می شود. ما در این مقاله قصد داریم به بررسی روش های درمان غیر جراحی آرتروز زانو بپردازیم، لذا تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
روش های درمان غیر جراحی آرتروز زانو
مهمترین روش های درمان آرتروز زانو بدون جراحی به شرح زیر است:
- فیزیوتراپی
- درمان با دارو
- تزریق کورتیکواستروئید درون مفصل زانو
- تزریق ژل اسید هیالورونیک درون مفصل زانو
- تزریق PRP
- سلول درمانی
- ازون تراپی
درمان آرتروز زانو با دارو
داروهای مختلفی برای تسکین درد برای بیماران توصیه می شود. گاهی داروهایی مانند استامینوفن می توانند باعث کاهش درد آرتروز زانو شوند ولی در صورتی که این درد همراه با التهاب باشد نیاز است از داروهای ضد التهاب استفاده شود این داروها عبارتند از:
- آسپرین
- بروفن
- ایندومتاسین
- دیکلوفناک
- ناپروکسن
- مفنامیک اسید
- پیروکسیکام
- سلکوکسیب
این داروها حتما باید با مشورت متخصص ارتوپد مصرف شوند تا بیمار دچار عوارضی مانند عوارض گوارشی یا افزایش فشارخون نشود. .بعضی از داروها به صورت پماد یا ژل می توانند باعث کاهش تورم و درد شوند.
تزریق کوتیکواستروئید درون مفصل زانو
جهت برطرف نمودن التهابی که در اثر ساییده شدن استخوان ها ایجاد شده است، می توان از کوتیکواستروئیدها استفاده نمود. مراقبت های ضروری قبل و بعد از انجام تزریق کورتیکواستروئیدی شامل موارد زیر است:
- مصرف غذای سبک قبل از انجام تزریق
- استفاده از کمپرس سرد هر یک ربع یکبار به هنگام درد و حساسیت طی 28 ساعت اول بعد از تزریق
- خودداری از آب زدن به محل تزریق، باز نکردن پانسمان تا 48 ساعت پس از تزریق
- تا 48 ساعت بعد از انجام تزریق نباید فعالیت شدید بدنی داشته باشید.
- 48 ساعت بعد از انجام تزریق نباید فعالیت شدید بدنی داشته باشید.
- 48 ساعت بعد از تزریق می توانید پانسمان را برداشته و استحمام کنید.
- 48 ساعت بعد از تزریق باید فیزیوتراپی و هیدروتراپی (راه رفتن در آب استخر) را آغاز نمایید.
- تا زمانی که در طول مدت درمان هستید باید استراحت نسبی مفصلی داشته و از انجام فعالیت شدید بدنی خودداری نمایید.
- در مواردی که افزایش وزن وجود دارد لازم است برای کاهش وزن هرچه زودتر به متخصص تغذیه مراجعه نمایید.
- استفاده از توالت فرنگی اکیدا توصیه می شود.
- استفاده از صندلی برای اقامه نماز توصیه می شود.
- تا آنجا که ممکن است از پله بالا و پایین نروید. در مواقع ضروری پله ها را تک تک و با کمک گرفتن از نرده طی نمایید.
تزریق ژل اسید هیالورونیک درون مفصل زانو
تحقیقات متعدد نشان داده اند که تزریق ژل اسید هیالورونیک به درون مفصل زانو باعث کاهش علائم آرتروز زانو و همچنین مانع پیشرفت سریع تخریب مفصل می شود. این ژل درون مفصل همانند روغن برای چرخ دنده های ماشین عمل می کند و باعث می شود استخوان ها با اصطکاک کمتری روی هم بلغزند. تزریق ژل اسید هیالورونیک هنگامی توصیه می شود که درمان با دارو یا درمان های فیزیکی پاسخ مطلوبی نداشته است.
استفاده از PRP جهت درمان بیماری آرتروز زانو
امروزه استفاده از PRP یا همان پلاسمای غنی از پلاکت به عنوان یک راه درمانی با تاثیرگذاری عالی برای درمان مراحل اولیه بیماری آرتروز زانو شناخته شده است. منبع تهیه پلاکت هاف خون انسان است. پلاکت ها حاوی فاکتورهای رشدی مختلفی هستند که می توانند باعث التیام بافتی و سرعت بخشیدن به ترمیم نسوج شوند. بنابراین استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت برای درمان آرتروز زانو توصیه می شود.
برای انجام این روش درمانی، از خود بیمار خون گرفته می شود. پلاکت های پلاسمایی آن جدا و تغلیظ شده طوری که غلظت پلاکت های پلاسمایی به حدود یک میلیون در میکرولیتر می رسد. سپس این پلاسما به درون مفصل تزریق می شود. هدف از این کار این است که با افزایش غلظت فاکتورهای رشد موجود در پلاکت منجر به تسریع بهبود در روند ترمیم بافتی در مفصل مبتلا به بیماری آرتروز شویم.
مطالعات متعددی تاثیر تزریق PRP بر تسکین درد، خشکی مفصلی، افزایش عملکرد و بهبود کیفیت زندگی را ثابت کرده است. در مبتلایانی که دچار درجات خفیف تا متوسط بیماری آرتروز هستند، تزریق PRP بسیار موثر بوده و باعث می شود درد مفصل زانو برای چندین سال از بین برود. مطالعات مختلف تاکنون عارضه جانبی خاص و چشمگیری را برای این درمان گزارش نکرده اند.
درمان آرتروز زانو با ازون تراپی
یکی از اشکال مولکولی اکسیژن، ازون است که در آن سه اتم اکسیژن بهم متصل هستند. در این ساختار یک اتم اکسیژن اضافی است همین اتم اضافی باعث شده است که این مولکول یک ضد التهاب، ضد عفونی کننده والتیام بخش قوی باشد.
مواردی از بیماری های ارتوپدی که می توان طبق نظر متخصص ارتوپدی معالج از ازن تراپی برای درمان آنها استفاده کرد عبارتند از:
- دردهای عصب سیاتیک
- کمردرد و دیسک های ستون مهره ها
- تنگی کانال نخاعی
- آرتروز مفصل زانو
- التهاب تاندون ها
- دردهای کف پا و خارپاشنه
- آرتریت روماتوئید
- روماتیسم مفصلی
- پلی آرتریت های مزمن
- استئومیلیت
- اسپوندیلیت آنکلیوزان
- نکروز آواسکولار
- سندرم آرنج تنیس بازان
- درد اندام در مبتلایان به بیماری دیابت
- زخم بستر و زخم های مزمن بدنی
درمان آرتروز زانو با سلول درمانی
یکی از روش های درمانی برای بیماری آرتروز زانو، سلول درمانی می باشد. در این شیوه درمینی، از مغز استخوان در ناحیه لگن بیمار سلولهای بنیادی اخذ می شود، سپس این سلولها طی 3 تا 4 هفته در محیط آزمایشگاهی کشت داده می شوند.
پس از اینکه سلول ها به رشد کافی رسیدند به درون مفصل زانو تزریق می شوند. این سلول ها پس از اینکه درون مفصل تزریق شدند به مناطق تخریب شده غضروف رفته و آنجا را ترمیم می کنند. چنانچه بیمار در 18 تا 65 سالگی باشد، بیشترین میزان اثربخشی این نوع درمان را خواهد داشت. اما در افراد بالای 65 سال به دلیل اینکه روند استخوان سازی کند می شود میزان تاثیرگذاری درمان با سلولهای بنیادی کاهش می یابد.
مطالعات نشان داده اند که درمان بیماری آرتروز زانو با روش سلول درمانی می تواند به میزان 60 درصد درد را تسکین و به میزان 50 درصد عملکرد را بهبود بخشد. همچنین میزان پاسخگویی به ابن درمان 50 درصد است. خیلی از افراد مبتلا به آرتروز زانو که قادر به راه رفتن نبودند پس از درمان با سلول بنیادی توانستند راه بروند و تغییرات مثبتی را مشاهده کرده اند. نتیجه اصلی درمان در اکثر مواقع بعد از 6 ماه دیده می شود که این بهبودی از طریق تصویربرداری و رفتار حرکتی خود بیمار قابل مشاهده و بررسی است.
توصیه پایانی
درمان غیر جراحی آرتروز زانو پیش از پیشرفت این بیماری بسیار موثر است. انتخاب روش مناسب باتوجه به علائم و شرایط بیمار متفاوت خواهد بود. در نهایت اگر این درمان ها نتیجه بخش نباشد ممکن است جراحی زانو یا تعویض مفصل زانو انجام شود. در پایان توصیه می شود برای تشخیص به موقع و درمان مناسب به بهترین متخصص ارتوپد در کرج مراجعه کنید.
