شانه منجمد که به عنوان شانه یخ زده شناخته می شود، وضعیت دردناکی است که مفصل شانه را تحت تاثیر قرار می دهد. در این شرایط حرکت شانه محدود می شود و معمولاً با درد و سفتی همراه است که به تدریج ایجاد می شود، بدتر می شود و در نهایت از بین می رود. این عارضهمی تواند بینی 1 تا 3 سال طول بکشد. به منظور آشنایی بیشتر با علل، علائم و درمان شانه منجمد یا یخ زده تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
شانه منجمد چیست؟
استخوان ها، رباط ها و تاندون هایی که مفصل شانه را تشکیل می دهند توسط کپسولی از بافت همبند احاطه شده اند. شانه یخ زده زمانی اتفاق می افتد که کپسول اطراف مفصل شانه ضخیم شده و سفت و ملتهب می شود و حرکت آن را محدود می کند. اغلب علت درد شانه به علت این بیماری است که باعث از دست دادن توانایی چرخش مفصل شانه نیز می شود.
دلایل شانه منجمد
شانه یخ زده به دلیل نقص در بزرگ شدن و انقباض غشای سینوویال (بافت نرمی که یک غشای محافظ در اطراف شانه تشکیل می دهد) ایجاد می شود. مفصل در اثر این فرآیند تورم و انقباض مداوم منجر به تشکیل بافت اسکار ضخیم در اطراف شانه و غشای اطراف آن می شود که حرکت بازو را دشوار می کند. این بیماری در زنان بیشتر از مردان است و اغلب بیماران بین 40 تا 60 ساله از این بیماری رنج می برند.
به طورکلی، بیماری شانه یخ زده یکی از انواع آرتریت است و معمولاً به طور غیرمنتظره و بدون هیچ دلیل مشخصی بر روی فرد تأثیر می گذارد. اما عواملی وجود دارد که احتمال یخ زدگی مفصل شانه را افزایش می دهد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به شانه یخ زده هستند؟
همانطور که در بالا ذکر شد، برخی از عوامل در افزایش احتمال تجربه شانه یخ زده در مقطعی از زندگی شما نقش دارند. به همین علت ابتلا به برخی بیماری های مزمن و جدی می تواند خطر ایجاد شانه یخ زده را افزایش دهد که مهمترین آن ها عبارتند از:
- دیابت
- کم کاری تیروئید
- پرکاری تیروئید
- بیماری پارکینسون
- بیماری قلبی
- بیماری های خود ایمنی
- حمله مغزی
علائم شانه یخ زده
از نشانه ها و علائم اصلی شانه منجمد می توان به درد و سفتی اشاره کرد که حرکت را دشوار یا غیرممکن می کند. معمولا فقط یک شانه تحت تاثیر قرار می گیرد، اما حدود یک سوم بیماران علائم را در هر دو شانه تجربه می کنند. علائم اولیه عبارتند از:
- درد ناگهانی در شانه بدون هیچ آسیبی
- دردی که در شب بدتر شود و می تواند خواب را دشوار کند.
- مشکل در بالا بردن بازو
- مشکل در دراز کردن بازوی شخص در طول بدن یا دراز کردن دست به پشت
بیمار باید بلافاصله پس از احساس سختی حرکت یا سفتی شانه با پزشک مشورت کند تا از تشدید علائم و تداوم درد به مدت دو سال یا بیشتر جلوگیری شود.
بیشتر بخوانید: جراحی تعویض مفصل شانه
علاوه بر آن، علائم شانه یخ زده در سه مرحله در یک دوره حدود دو ساله ایجاد می شود که در زیر توضیح داده شده است:
- مرحله اول: درد به تدریج از خفیف به شدید بدتر می شود تا زمانی که توانایی حرکت شانه از بین می رود و این مرحله از شش هفته تا نه ماه طول می کشد.
- مرحله دوم: درد به تدریج در عرض چهار تا نه ماه با احساس سفتی مداوم در مفصل شانه کاهش می یابد.
- مرحله سوم: حرکت شانه به آرامی در طی یک دوره 5 تا 26 ماهه به حالت عادی باز می گردد.
شانه یخ زده چگونه تشخیص داده می شود؟
متخصصان ارتوپد یا فیزیوتراپیست ها، هنگام تشخیص شانه یخ زده، تاریخچه پزشکی بیمار را در نظر می گیرند، از جمله ماهیت آسیب های ناشی از کار یا ورزشی و همچنین هرگونه آسیب قبلی که ممکن است شما را مستعد ابتلا به شانه منجمد کند.
در مرحله بعد، پزشک یا فیزیوتراپیست شانه شما را با یک سری آزمایشات فیزیکی معاینه می کند که شامل موارد زیر است:
- حرکت آرام بازو از طرف شما برای بررسی توانایی چرخش شانه
- نظارت بر توانایی شما در حرکت دادن بازو به موقعیت های مختلف می شود.
در برخی موارد، اسکن MRI اغلب برای تایید تشخیص با افتراق شانه یخ زده از سایر بیماری های دارای علائم مشابه، مانند آرتریت شانه مورد نیاز است، زیرا MRI میزان ضخامت غشای سخت شدن اطراف مفصل شانه را نشان می دهد.
درمان شانه یخ زده
هدف درمان شانه منجمد، کاهش التهاب و جلوگیری از سفتی شانه با برخی از روش های جراحی و غیر جراحی است. در صورت تشخیص زودهنگام، پزشکان ارتوپد، علاوه بر جلسات فیزیوتراپی، مصرف برخی از داروهای ضد التهابی را توصیه می کنند.
درمان غیر جراحی شانه منجمد
فیزیوتراپی یکی از مهم ترین مراحل درمان شانه یخ زده است، زیرا تمرینات کششی باعث بازیابی دامنه حرکتی و تسکین درد می شود. در مورد داروها، پزشک ممکن است داروهای ضدالتهابی یا مسکن‌های درد همراه با تزریق استروئید برای تسکین درد تجویز کند.
درمان جراحی شانه منجمد
در موارد دشوار و وضعیت بیمار برای مدت طولانی بهبود نمی یابد، پزشک ممکن است جراحی شانه را که به خلاص شدن از درد و بازیابی حرکت شانه کمک می کند، انجام دهد. جراحی شانه یخ رده به روش آرتروسکوپی شانه انجام می شود.
آرتروسکوپی شانه معمولاً بر روی بیمارانی انجام می‌شود که از مرحله دوم یا سوم شانه منجمد رنج می‌برند. دوربین متصل به آندوسکوپ به یافتن محل بافت اسکار که مانع حرکت شانه می‌شود کمک می‌کند و پزشک بافت را خارج می‌کند، در نتیجه حرکت شانه تسهیل می شود.
کلام آخر
شانه منجمد یا همان شانه یخ زده یکی از اختلالاتی است که باعث درد و سفتی در مفصل شانه می شود. علت یخ زدگی شانه کاملاً مشخص نیست، اما این وضعیت زمانی رخ می دهد که ضخامت بافت همبند که استخوان ها، رباط ها و تاندون های شانه را احاطه کرده است، افزایش یابد و باعث درد و محدودیت حرکتی شود. این بیماری اغلب با روش های دارویی و فیزوتراپی بهبود می یابد. در صورت پیشرفت بیماری و عدم درمان با روش های ذکر شده، در موارد نادر جراحی تجویز می شود. در پایان توصیه می شود در صورت داشتن درد شدید شانه و علائم شانه منجمد به بهترین متخصص ارتوپد در کرج مراجعه نمایید.
