بسیاری از افرادی که جراحی تعویض مفصل زانو را انجام داده اند یا افرادی که قصد دارند این عمل جراحی را انجام دهند سوالات بسیاری در رابطه با مراقبت های پس از تعویض مفصل زانو از جراح ارتوپد می پرسند. مانند: پس از تعویض مفصل زانو چه فعالیت هایی می توان انجام داد؟ میزان توانایی فرد پس از جراحی چقدر است؟ پروتز زانو چقدر ماندگاری دارد؟ بعد از عمل زانو چه بخوریم؟بنابراین در این مقاله قصد داریم درباره این موضوع مهم مطالبی را برای شما شرح دهیم پس در ادامه با ما همراه باشید.
آرتروز زانو
مفصل زانو یک مفصل ترکیبی می باشد که دو قسمت زانوی فوقانی و تحتانی دارد. از شایع ترین بیماری های مفصل زانو، آرتروز زانو است که بسیاری از افراد جامعه آن را به عنوان سائیدگی مفصل زانو یا از بین رفتن غضروف مفصلی می شناسند. تعریف آرتروز زانوعبارت است از سائیدگی پیشرونده یا تخریب پیشرونده مفصل زانو در واقع غضروف روی سطوح مفصلی زانو دچار تخریب و آسیب می شود و به همین دلیل یک حرکت روان داخل مفصل تبدیل به یک حرکت صدا دار و همراه با درد می شود.
علائم آرتروز زانو
شایع ترین علائم در بیماری آرتروز زانو، درد و صدای زانو می باشد به خصوص در هنگام بالا رفتن از پله ها یا نشستن و برخاستن زانوی بیمار صدا دهد. بنابراین در صورتی که فرد دچار این علائم شد بهتر است به متخصص ارتوپد مراجعه نماید.
درمان آرتروز زانو
برای درمان آرتروز زانو معمولا دو طیف سنی تعریف می شود که شامل جوانان و افراد میانسال و مسن می باشد. در جوانان و حتی بچه ها واژه ای تحت عنوان آرتروز زانو وجود ندارد بلکه تحت عنوان نرمی غضروف شناخته می شود که به راحتی توسط تغییر رژیم غذایی، تغییر نوع کفش و ورزش هایی مانند شنا و آبدرمانی قابل درمان است بنابراین نگران کننده نیست اما در صورت تشدید درد نیاز به رادیوگرافی و معاینه توسط جراح ارتوپد است. اما در افراد میانسال و مسن آرتروز زانو شیوع بیشتری دارد پس از معاینه توسط متخصص ارتوپد بهترین درمان مشخص می شود. در این شرایط ممکن است بیمار به تعویض مفصل زانو هم نیاز داشته باشد.
فعالیت های پس از تعویض مفصل زانو
اصولا پس از عمل تعویض مفصل زانو، بیماران هیچ محدودیتی در انجام حرکات نخواهند داشت. بیمار ۱ روز پس از عمل قادر است روی پاهایش راه برود و پس از تعویض مفصل زانو نیاز به هیچگونه گچ گیری یا گرفتن آتل نیست.
بیمار ۲ روز پس از عمل تعویض مفصل زانو می تواند به تنهایی از توالت فرنگی استفاده کند و اصولا پس از عمل، فعالیت های بسیار بهتر از قبل خواهد شد.
طول عمر پروتز زانو
در ارتباط با عمر پروتز زانو، در صورتی که از پروتز مرغوب استفاده شود و رعایت نکاتی که در ارتباط با نگهداری پروتز می باشد، پروتزهای زانو حداقل بین ۱۵ تا ۲۰ سال طول عمر خواهند داشت.
در ارتباط با فعالیت های ورزشی باید گفت که بیمار اغلب فعالیت های ورزشی را می تواند انجام دهد. البته لازم به ذکر است ورزش های سنگین مانند بدنسازی، کشتی و ورزش های تماسی نباید انجام شود. بنابراین بیمار قادر به انجام فعالیت هایی از قبیل شنا، پیاده روی و حتی دویدن خواهد بود.
چه کسانی باید عمل تعویض مفصل زانو انجام دهند؟
زمان عمل هم در مواردی که بیمار دچار آرتروز شدید باشد، جراحی تعویض مفصل زانو ضروری می باشد و این عمل بسیار به بیمار کمک می کند که بتواند یک زندگی بدون درد، آسوده و بدون مشکلات ناشی از آرتروز را داشته باشد.
مراقبت های پس از تعویض مفصل زانو
- یک روز پس از جراحی تعویض مفصل زانو بیمار پاهایش را بر زمان می گذارد و شروع به راه رفتن می کند. این راه رفتن و تشویق به راه رفتن بیمار پس از جراحی می تواند نتیجه بسیار مهمی برای او داشته باشد و می توان براساس آن میزان توانایی بیمار در راه رفتن و میزان عملکرد مفصل زانو را بررسی کرد و در صورتی که بیمار زودتر شروع به راه رفتن کند زودتر بهبود می یابد و نتیجه بهتری حاصل می شود.
- پس از جراحی تعویض مفصل زانو ضروری است پانسمان بیمار به صورت روزانه تعویض شود که معمولا به پس از شستشو با بتادین محل جراحی با استفاده از گاز استریل تمیز می شود سپس پانسمان جدید بر روی محل جراحی قرار داده می شود.
- هنگامی که بیمار قصد استحمام دارد حتما باید از پانسمان های ضد آب استفاده نماید.
- اولین مراجعه بیمار به متخصص ارتوپدی معمولا دو هفته پس از جراحی تعویض مفصل زانو می باشد که در این زمان هم اقدام به کشیدن بخیه ها می شود. البته شایان ذکر است که در روش هایی که اخیرا به کار می رود بخیه ها نیاز به کشیدن ندارند و قابل جذب هستند.
- معمولا دو هفته پس از جراحی تعویض مفصل زانو که بیمار به جراح ارتوپد مراجعه می کند، بیمار شروع به فیزیوتراپی هم می کند.
- تا ۱ ماه پس از جراحی تعویض مفصل زانو بیمار ممکن است درد مختصری در اطراف زانوهایش داشته باشد که همزمان با راه رفتن و افزایش دامنه حرکات مفصل زانو این درد هم کاهش می یابد.
تغذیه بعد از عمل تعویض مفصل زانو
- آب
بلافاصله پس از عمل به دلیل اینکه بدن بیمار حاوی داروهای بیهوشی است دچار کم آبی می شود، به همین دلیل نوشیدن مایعات پس از تعویض مفصل بسیار حیاتی است. هرچه بیمار بیشتر آب بخورد، زودتر از حالت بیهوشی خارج می شود. نوشیدن مایعات همچنین به کاهش یبوست که یک عارضه جانبی رایج پس از بیهوشی است، کمک می کند.
- آدامس
جویدن آدامس ممکن است کمی عجیب به نظر برسد. با این حال، مطالعات نشان داده اند که جویدن آدامس بعد از عمل می تواند تحرک دستگاه گوارش را افزایش دهد. کمک به هضم می تواند به جلوگیری از یبوست، عارضه بیهوشی بعد از عمل کمک کند.
- از نوشیدن الکل خودداری کنید
الکل نه تنها بدن را خنثی می کند، بلکه نوشیدن الکل بعد از عمل اثر منفی دارد بنابراین باید از انجام آن خودداری کنید.
- غذاهای غنی از آهن
مصرف غذاهای غنی از آهن می توانند به بیماران کمک کنند. غذاهای سرشار از آهن شامل گوشت قرمز، سبزیجات (مانند اسفناج و کلم)، لوبیا و میوه خشک است.
آنچه باید بعد از درمان رعایت کنید
- برای یک تا دو ساعت به اتاق ریکاوری منتقل خواهید شد. مدت زمان ماندن پس از جراحی به نیازهای فردی شما بستگی دارد. بسیاری از مردم می توانند همان روز به خانه بروند. داروهای تجویز شده توسط پزشک باید به کنترل درد کمک کنند.
- شما تشویق می‌شوید که پا و مچ پا را حرکت دهید، که این کار جریان خون را در ماهیچه‌های پای شما افزایش می‌دهد و به جلوگیری از تورم و لخته شدن خون کمک می‌کند. احتمالاً رقیق‌کننده‌های خون دریافت خواهید کرد.
- از شما خواسته می شود تمرینات تنفسی مکرر انجام دهید و به تدریج سطح فعالیت خود را افزایش دهید. یک فیزیوتراپ به شما نشان می دهد که چگونه زانوی جدید خود را ورزش دهید. پس از خروج از بیمارستان، فیزیوتراپی را در خانه یا یک مرکز ادامه خواهید داد.
- طبق دستور تمرینات خود را به طور منظم انجام دهید. برای بهترین بهبودی، تمام دستورالعمل های تیم مراقبت خود را در مورد مراقبت از زخم، رژیم غذایی و ورزش دنبال کنید.
- تمام بیمارانی که توصیه های فوق را جدی می گیرند و زودتر شروع به راه رفتن و حرکت می کنند نتایج بسیار خوبی از عمل جراحی تعویض مفصل زانو به دست می آورند، درد مفصل زانو در آنها به مقدار زیادی کاهش می یابد و حرکات زانو بسیار عالی و نرم انجام می گرد. در نتیجه کیفیت زندگی آنها به میزان زیادی افزایش می یابد. نتیجه عمل جراحی تعویض مفصل زانو، رها شدن قطعی و کامل بیمار از بیماری آزار دهنده آرتروز زانو می باشد و می توانند از زندگی خود لذت کافی را ببرند.
نتیجه گیری
آرتروز زانو از بیماری های شایع در میان جوانان و افراد میانسال و مسن می باشد که اغلب همراه با درد و صدا است. بنابراین توصیه می شور افراد در چنین شرایط هر چه سریع تر به متخصص ارتوپدی مراجعه نمایند. برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با شماره های مندرج در سایت دکتر هومن جولایی متخصص ارتوپدی در کرج تماس حاصل فرمایید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه انتخاب بهترین جراح ارتوپد به مقاله بهترین متخصص ارتوپد در کرج مراجعه نمایید.
