آیا از درد زانو ناشی از آرتروز رنج می برید؟ آیا همواره در هنگام راه رفتن و انجام فعالیت های روزمره خود درد زانو شما را زمین گیر کرده است؟ آیا انواع داروها و روش های مختلف در درمان درد زانوی شما تاثیر چشمگیری نداشته اند؟ PRP یا همان پلاسمای غنی از پلاکت روشی است که با پیشرفت علم و تکنولوژی به کمک شما آمده است. این درمان یک روش کم تهاجمی است که می تواند برای تقویت بازسازی بافت زانو مورد استفاده قرار گیرد. اما سوال اینجاست که پی آر پی زانو برای همه افراد مناسب است؟ آیا درمان آرتروز زانو با پی آر پی موثر و بی خطر است؟ به منظور آشنایی بیشتر با درمان آرتروز زانو به روش پی آر پی (PRP) تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
آرتروز چیست و چه علائمی دارد؟
مهم ترین مشخصه آرتروز، تخریب تدریجی غضروف زانو همراه با احساس درد است که در اثر ساییدگی و فرسودگی غضروف ها ایجاد می شود. به طورکلی، زانو درد شایع ترین علامت آرتروز در زانو است که آهسته دویدن، دویدن، بالا رفتن از پله ها یا زانو زدن را برای فرد دردناک می کند. همچنین باعث سفت یا متورم شدن زانوها می شود. با گذشت زمان، آرتروز زانو می تواند شکل مفصل زانوی شما را تغییر دهد و باعث شود مفصل، ناپایدار یا لرزان باشد.
آرتروز زانو چگونه درمان می شود؟
آرتروز زانو از عوامل شایع ایجاد درد در افراد بالای ۴۰ سال است. درمان آرتروز زانو باتوجه به شرایط بیمار و گستردگی بیماری در افراد مختلف، متفاوت است. به طورکلی درمان آرتروز زانو با روش های غیر جراحی و جراحی امکان پذیر است. اغلب پزشکان و متخصصان ارتوپد پیش از جراحی، درمان غیرجراحی برای آرتروز زانو را توصیه می کنند.
درمان های غیر جراحی
- استفاده از داروهای مسکن
- انجام فیزیوتراپی و استفاده از زانوبند، کفی یا کفش مخصوص
- تزریق کورتیزون (استروئید)
- تزریق ژل غضروف ساز
- پی آر پی زانو
درمان های جراحی
- پیوند غضروف
- استئوتومی زانو
- تعویض جزئی مفصل زانو
- تعویض مفصل زانو به طور کامل
اثرات درمانی پی آر پی زانو
یکی از درمان های نوین و تاثیر گذار بهبود درد ناشی از آرتروز زانو، پی آر پی یا پلاسما غنی از پلاکت نام دارد. پی آر پی یک روش کاملا بی خطر و معجزه گر در درمان آرتروز های خفیف، متوسط و در موارد حتی آرتروز های پیشرفته است. به طوری که ۶۰ الی ۸۰ درصد از درد بیمار برای مدت یک سال کاهش می یابد.
یک مطالعه که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد، شامل ۷۸ بیمار مبتلا به آرتروز زانو در هر دو زانو بود. در این تحقیق علمی، محققان تزریق PRP به زانو را انجام دادند و این افراد را ۶ هفته، ۳ ماه و ۶ ماه پس از تزریق ارزیابی کردند. در این مطالعه علمی محققان دریافتند که زانوهایی که با ۱ یا ۲ تزریق PRP درمان شدند، کاهش درد،سفتی و همچنین بهبود عملکرد زانو را در ۶ هفته و ۳ ماه مشاهده کردند. مطالعات جدید کارایی پی آر پی در تسکین درد مفصل زانوی دچار آرتروز را به اثبات رسانده است.
پی آر پی زانو چگونه انجام می شود؟
همان طور که از نام این روش مشخص است، PRP (platelet-rich plasma) شامل پلاسما غنی پلاکت است. پلاکت ها نقش ضد انعقادی در بدن دارند و باعث می شود تا در محلی که خونریزی اتفاق افتاده است، پوششی ایجاد کرده و از خونریزی بیشتر جلوگیری کند. علاوه بر این، پلاکت حاوی یک سری فاکتورهای رشد و فاکتور های تحریک کننده سلول های بدن است که باعث تحریک رشد و تکثیر تعدادی از سلول ها می شود.
در روش PRP مقدار کمی خون از بازوی بیمار گرفته شده و داخل کیت مخصوصی سانتریفیوژ می شود. این فرایند شامل استخراج پلاسمای غنی از پلاکت و فاکتور های رشدی است. فرایند سانتریفیوژ چند دقیقه ای به طول می انجامد، اما در واقع غلظت پلاکت را تا ۵ برابر نسبت به خون طبیعی افزایش می دهد. در نهایت، این پلاسمای غنی پلاکت به محل های مورد نظر در زانوی بیمار تزریق شده و منجر به رشد و بهبود سلول های آسیب دیده زانو می شود. فرایند بهبودی در حدود ۶ هفته به طول می انجامد و پس از آن بیمار به زندگی عاری از درد خود بازمی گردد.
درمان آرتروز زانو به روش پی آر پی برای چه افرادی مناسب است؟
اگر چه نتایج درمانی پی آر پی اثبات شده است، اما این روش برای همه مناسب نیست و نتیجه مطلوب حاصل نمی شود. برای مثال بیمارانی که آرتروز شدید داشته و نیاز به عمل تعویض مفصل زانو دارند، کاندید مناسبی برای تزریق پی آر پی نیستند. به طور کلی این روش درمان برای افرادی است که شدت بیماری آن ها خفیف تا متوسط بوده و درمان با دارو و فیزیوتراپی موثر نبوده است. لازم به ذکر است که اثر درمانی این روش در افراد جوان بیشتر از سالمندان خواهد بود. با این حال، قبل از شروع هر گونه درمان با پزشک متخصص مشورت نمایید تا بهترین درمان باتوجه به شرایط شما انجام شود.
سایر کاربردهای پی آر پی
- رفع درد های شانه مانند آسیب های عضلات اطراف شانه یا التهاب تاندون های اطراف شانه
- درمان التهاب و پارگی تاندون عضله دو سر بازویی
- درمان بیماری های آرنج تنیس بازان و گلف بازان
- درمان التهاب لیگمان ها و رباط هایی که در اطراف مفصل آرنج وجود دارند.
- درمان التهاب تاندون هایی که در انگشتان دست وجود دارند.
- در لگن برای درمان بورسیت ها و التهاب اطراف مفصل لگن
- درمان کشیدگی های عضله های پشت ران
- درمان خار پاشنه
- درمان التهاب تاندون آشیل
عوارض پی آر پی زانو
همان طور که اشاره شد، در درمان آرتروز زانو به روش پی آر پی از خون بیمار استفاده می شود، بنابراین احتمال عوارض جانبی جدی در این روش بسیار کم است. اگرچه این روش به عنوان یک درمان ایمن و سالم شناخته می شود، اما در صورت عدم تبحر پزشک می تواند مشکلاتی مانند عفونت، آسیب به اعصاب اطراف محل تزریق، آسیب به بافت و درد شدید در ناحیه تزریق ایجاد کند. لذا توصیه می شود، به منظور کاهش خطرات احتمالی، این روش را زیر نظر بهتر متخصص ارتوپد انجام دهید.
کلام آخر
درمان آرتروز زانو به روش پی آر پی نیازمند تجربه و مهارت بالا است تا موثر واقع شود. در غیر این صورت می تواند بر مشکلات بیمار افزوده و خطرات جدی مانند آسیب به عصب های اطراف تزریق ایجاد کند. توجه داشته باشید که پی آر پی زانو که برای کاهش درد و چه درمان آرتروز برای همه مناسب نیست و تاثیری در بهبودی آن ها نخواهد داشت. لذا پیش از انجام این روش درمانی به بهترین متخصص ارتوپد مراجعه کرده و پس از بررسی و ارزیابی های لازم درمان مناسب را انجام دهید.
