کمردرد مکانیکی به دردی اطلاق می شود که ذاتا از مهره ها، دیسک های بین مهره ای یا بافت نرم اطراف نشات می گیرد و کشیدگی عضلات کمری- خاجی، هرنی دیسک، اسپوندیلوز کمری، اسپوندیلولیستزیس، اسپوندیلولیز، شکستگی های فشاری مهره و آسیب تروماتیک حاد یا مزمن را شامل می شود. ترومای مکرر و استفاده بیش از حد از علل شایع کمردرد مکانیکی مزمن به شمار می رود. بیشتر بیمارانی که کمردرد محدود کننده فعالیت را تجربه می کنند، دچار دردهای راجعه خواهند شد. کمردرد مزمن تا ۲۳% از جمعیت جهان را مبتلا می سازد و برآورد می شود که ۲۴%-۸۰% از بیماران ظرف یک سال دچار عود می گردند.
دلیل کمردرد مکانیکی چیست؟
کمردرد مکانیکی می‌تواند به عوامل مختلفی برگردد که معمولاً با تغییرات در ساختار و عملکرد قسمت‌های مختلف کمر مرتبط است. برخی از دلایل شایع کمردرد مکانیکی عبارتند از:
• آسیب عضلانی
کشیدگی، تمدید یا پارگی عضلات کمر می‌تواند به کمردرد منجر شود. این آسیب‌ها ممکن است ناشی از حمل و نقل سنگین، حرکات نادرست، تمرینات نامناسب یا ضربه‌های مستقیم به منطقه کمر باشند.
• مشکلات دیسک کمر
دیسک‌های بین مهره‌های کمری قرار دارند و وظیفه جذب فشار و تمانع از تماس مستقیم مهره‌ها با یکدیگر را دارند. در صورتی که دیسک ترک خورده، فشرده شود یا فرد دچار پارگی دیسک کمر شود، ممکن است عصب‌ها در اطراف آسیب دیده قرار گیرند و کمردرد ایجاد شود. این وضعیت شامل دیسک‌های بیرون زده (هرنیشیت) و دیسک‌های فشرده (اسکریوزیس) می‌شود.
• عدم تعادل ستون فقرات
نابجایی و عدم تعادل ستون فقرات می‌تواند به فشار ناهمگون بر روی مفاصل و بافت‌های اطراف کمر منجر شود. این نابجایی می‌تواند به علت نگرانی بیش از حد، خم شدن بیش از حد به جلو یا به عقب، نادرستی در حرکات و وضعیت نامناسب نشستن یا خوابیدن رخ دهد.
• ضعف عضلانی
عضلات قوی و سلامتی کمر می‌توانند نقش مهمی در حمایت از ستون فقرات و توزیع صحیح فشار بر روی آن ایفا کنند. ضعف عضلات کمر می‌تواند فشار اضافی بر روی مهره‌ها و بافت‌های اطراف آنها ایجاد کند و به کمردرد منجر شود.
• تنش و فشار اسکلتی و عضلانی
حمل و نقل سنگین، جابجایی نادرست اشیاء سنگین، حرکات نامناسب در ورزش‌ها و استفاده نادرست از عضلات کمر می‌توانند فشار و تنش مکانیکی بر روی ستون فقرات ایجاد کنند.
علائم و نشانه های کمردرد مکانیکی
هر فردی ممکن است تجربه‌های متفاوتی از کمردرد مکانیکی داشته باشد و علائم ممکن است در هر فردی متفاوت باشد. به طور کلی رایج‌ترین علائم و نشانه‌های کمردرد مکانیکی شامل موارد زیر خواهد بود:
↲ درد کمر
درد در ناحیه پایین کمر (منطقه لگن و پشت کمر) یا دردی که به سمت باسن، رانها یا پاها تابیده می‌شود. این درد معمولاً به صورت درد حاد یا درد مزمن در نظر گرفته می‌شود.
↲ محدودیت در حرکت
کمردرد مکانیکی ممکن است باعث محدودیت در حرکت کمر شود. انجام حرکات خم شدن، خم شدن به جلو، خم شدن به عقب یا چرخش کمر ممکن است باعث افزایش درد یا تنش شود.
↲ سفتی عضلانی
عضلات محیط کمر ممکن است به دلیل فشار و تنش زیاد در اثر کمردرد مکانیکی سفت شده و سختی نمایند. این مسئله می‌تواند باعث محدودیت در حرکت و ایجاد تعریق در منطقه کمر شود.
↲ احساس فشار در کمر
برخی افراد ممکن است احساس فشار یا تنش در منطقه کمری خود داشته باشند. این احساس می‌تواند به صورت مزمن یا تند و شدید باشد.
↲ محدودیت در فعالیت های روزانه
کمردرد مکانیکی ممکن است باعث تغییر در رفتار روزمره شود، مانند محدودیت در فعالیت‌های روزمره، مشکل در برخی حرکات مانند بلند شدن از صندلی یا خم شدن برای برداشتن اشیاء سنگین و کاهش سطح فعالیت جسمانی.
↲ تحریک عصب‌های ناحیه کمر
در برخی موارد، کمردرد مکانیکی می‌تواند منجر به تحریک عصب‌ها در ناحیه کمر شود، که ممکن است به علائمی مانند سوزش، الکتریسیته دردناک یا احساس برق در ناحیه کمری یا پاها منجر شود.
ارزیابی اولیه دردکمر مکانیکی
شرح حال و معاینه فیزیکی همراه با استفاده مناسب از تصویربرداری می توانند منجر به شناسایی یک علت اختصاصی گردند. البته پیچیدگی و بیومکانیک فقرات، شناسایی یک ضایعه آناتومیک اختصاصی را دشوار می سازد و تنها در ۲۰% از موارد تشخیص دقیق حاصل می شود.
روند معاینه فیزیکی دردکمر مکانیکی
ارزیابی کمردرد باید با شرح حال و معاینه فیزیکی آغاز گردد و نتایج آنها ارزیابی یا درمان بیشتر را مشخص می کنند. وجود علائم خطر که مطرح کننده بیماری های سیستمیک یا مشکلات فوری هستند، ارزیابی بیشتر از قبل از درمان تجربی را لازم می کند. علائم خطر مهم عبارتند از علائم مرتبط با بدخیمی یا عفونت، از بین رفتن کارکرد روده یا مثانه و افت حرکتی، سابقه اقدام درمانی روی فقرات یا مصرف داخل وریدی مواد برای عفونت.
شرح حال باید شامل ارزیابی محل، شدت، زمان بندی و عوامل تشدید کننده یا تسکین دهنده درد باشد. از شاخص توده بدنی، عالیت فیزیکی و خطرات شغلی باید برای ارزیابی خطر کمردرد مکانیکی استفاده نمود. بیماران دچار نقایص یا ناتوانایی های روانی-اجتماعی به احتمال بیشتری دچار کمردرد مزمن می شوند و به احتمال بیشتری علائم آنها باعث ناتوانایی شان می گردد. معاینه فیزیکی باید شامل ارزیابی قدرت، حس و رفلکس های اندام های تحتانی باشد. مشاهده، لمس و آزمودن دامنه حرکت عضلات کمری – خاجی برای شناسایی تندرنس نقطه ای، محدودیت و اسپاسم مفید هستند. در آزمون بالا بردن مستقیم پا، معاینه کننده پای مستقیم بیمار را ۳۰-۷۰ درجه بالا می برد. درد همان پا در زاویه کمتر از ۶۰ درجه برای هرنی دیسک کمری مثبت محسوب می گردد. ایجاد درد در پای مخالف با استفاده از آزمون بالا بردن پای مستقیم متقاطع، برای هرنی دیسک کمری مثبت است. بیماران دچار علائم یا عوامل خطرزای روانی _ اجتماعی را می توان از نظر نشانه های فیزیکی غیرعضوی یا نامتناسب ارزیابی نمود.
درمان کمردرد مکانیکی نیازمند مهارت بالایی می باشد. دکتر هومن جولایی متخصص ارتوپدی در کرج و جراح ارتوپد در کرج این درمان را با تخصص ویژه ای انجام می دهد. جهت مشاوره با دکتر هومن جولایی و رزرو وقت قبلی می توانید با شماره هایی که در داخل سایت است تماس حاصل فرمائید . همچنین می توانید به پیج اینستاگرام ایشان مراجعه کنید.
روش های درمان کمردرد مکانیکی
درمان های متعددی را ی توان برای کمردرد مکانیکی حاد یا مزمن به کار برد که عبارتند از:
↲ دارو درمانی
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی غالبا به عنوان درمان خط اول مورد استفاده قرار می گیرند و می توانند باعث تسکین کوتاه مدت شوند. شواهد با کیفیت متوسط حاکی از آن هستند که شل کننده های عضلات اسکلتی در کمردرد مزمن غیراختصاصی مفید هستند. البته عوارض جانبی مانند آرام بخشی، سوء مصرف، کم فشاری خون گذرا و سندرم سروتین ممکن است مصرف آنها را محدود سازد.
↲ فیزیوتراپی کمردرد مکانیکی
فیزیوتراپیست ها نقش جامعی در تشخیص و درمان کمردرد ایفا می نمایند. ورزش درمانی هم برای درمان کمردرد حاد تاثیری مشابه با درمان های دیگر دارد و در کاهش درد و بهبود کارکرد در کمردرد مزمن موثر می باشد. البته فیزیوتراپی زودهنگام باعث کاهش چشمگیر استفاده از مراقبت های سلامتی و هزینه های کلی می شود.
↲ درمان کمردرد مکانیکی با طب سنتی
در طب سنتی، رویکردهای مختلفی برای کاهش درد و بهبود وضعیت کمر مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته قبل از هرگونه درمان، توصیه می‌شود با یک پزشک متخصص طب سنتی یا پزشک عمومی مشورت کنید تا تشخیص دقیقی از وضعیت شما بگیرند و درمان مناسب را تعیین کنند با اینحال توصیه ما به شما این است که قبل از روی اوردن به این روش های درمانی حتما از متخصص ارتوپد مشاوره بگیرید.
↲ جراحی کمر درد مکانیکی
تعداد نسبتا کمی از بیماران دچار کمردرد مکانیکی از جراحی سود خواهند برد. این جراحی برای بیمارانی توصیه می شود که بیش از یک سال کمردرد ناتوان کننده ای داشته اند به طوری که بر کیفیت زندگی آنها اثر گذاشته است. اتصال مهره ها و جابجایی دیسک کمری شایع ترین اقدامات برای کمردرد مکانیکی به شمار می روند.
↲ درمان خانگی کمردرد مکانیکی
درمان خانگی کمردرد مکانیکی ممکن است به تسکین درد و بهبود وضعیت کمر کمک کند. البته، قبل از هرگونه درمان خود در خانه، توصیه می‌شود با پزشک خود مشورت کنید تا تشخیص دقیقی از وضعیت شما بگیرندو اگر نیاز به درمان جدی‌تر بود، شما را نسبت به آن اگاه کند. انجام مداوم ورزش های انعطافی و تقویتی، ماساژ نقطه درد، تغییر سبک زندگی و انجام فعالیت های آرامش بخش نمونه هایی از درمان خانگی کمر درد مکانیکی است.
برای پیشگیری از کمردرد مکانیکی چه کنیم؟
برای پیشگیری از کمردرد مکانیکی، می‌توانید ۱۱ اقدام زیر را در برنامه روزمره زندگی خود قرار دهید:
- حفظ وزن متناسب و جلوگیری از چاقی
- انجام مداوم تمرینات تقویتی و انعطاف‌پذیری
- رعایت محدودیت های حرکتی
- استفاده از بالش‌های مناسب برای خواب و تنظیم ارتفاع صحیح صندلی و میز کار
- استفاده روزانه از تکنیک‌های آرامش‌بخشی جسم و روح
- جلوگیری از بلند کردن اشیا سنگینستی مانند استفاده از پشتیبانی، خم شدن با زانوها و تقسیم بار استفاده کنید.
- ورزش منظم
- استفاده درست از کیف دستی و کوله استاندارد=
- استراحت کافی
- دادن فرصت استراحت و ریکاوری به عضلات
- پرهیز از استعمال سیگار و دخانیات
*~ سوالات متداول درباره کمردرد مکانیکی ~*
استفاده از گرما (مانند کمپرس گرم) می‌تواند به کاهش اسپاسم عضلانی و افزایش جریان خون کمک کند. استفاده از سردی (مانند بسته یخ) می‌تواند التهاب را کاهش داده و تسکین درد را فراهم کند. استفاده از هرکدام بستگی به نوع و شدت درد و توصیه پزشک دارد.
علل ممکن شامل بلند کردن اشیا سنگین، حرکات نادرست، نشستن بر روی صندلی نامناسب، فشار طولانی مدت بر روی کمر، تروما و ضربه، فعالیت‌های ورزشی نادرست و کمربندی نادرست می‌شوند.
استفاده از کمربند حمایتی در برخی موارد می‌تواند به تثبیت کمر و کاهش فشار بر روی آن کمک کند. اما استفاده مداوم از کمربند حمایتی ممکن است عضلات کمر را ضعیف کند، بنابراین توصیه می‌شود با پزشک مشورت کنید.
